Η παράγκα της ασφάλισης

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ 

Κρίση και δημογραφικό ανοίγουν δρόμο στις ιδιωτικές ασφάλειες

Το ζοφερό τοπίο στη δημόσια κοινωνική ασφάλιση προσπαθούν να εκμεταλλευθούν όλο και περισσότερο οι μεγάλοι ιδιωτικοί ...
ασφαλιστικοί όμιλοι στην Ελλάδα, καθώς οι «τρύπες» που εμφανίζει ήδη το σύστημα αναμένεται να επιδεινωθούν τόσο από το οξύ δημογραφικό πρόβλημα της χώρας όσο και από τις παρενέργειες της κρίσης.

Η αύξηση των συνταξιούχων λόγω του δημογραφικού και η μείωση των εργαζόμενων λόγω της υπογεννητικότητας, της μετανάστευσης, της υψηλής ανεργίας και της μείωσης των μισθών, συνηγορούν στο ότι το παραδοσιακό διανεμητικό σύστημα ασφάλισης δυσκολεύεται να σηκώσει το βάρος της ασφαλιστικής δαπάνης. 

Το ασφαλιστικό πρόβλημα για την περίοδο 2015-2060, δηλαδή η διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εισφορών και των αναμενόμενων παροχών, εκτιμάται στα 760 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές και σε 470 δισ. ευρώ σε αποπληθωρισμένες τιμές.

Η τραγική κατάσταση της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα, όπως αποτυπώνεται παραπάνω, στρώνει στην ουσία το χαλί στον ιδιωτικό ασφαλιστικό κλάδο, ο οποίος αναπτύσσει με ταχείς ρυθμούς νέα προγράμματα υγείας και σύνταξης προκειμένου να εκμεταλλευτεί το κενό που δημιουργείται, αποκομίζοντας κέρδη εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο.

Οι τομείς

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, οι ασφαλίσεις ζωής και υγείας αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους τομείς δραστηριοποίησης της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα, όπου συμμετέχουν 23 ασφαλιστικές επιχειρήσεις με συνολική παραγωγή ασφαλίστρων 1,9 δισ. ευρώ το 2016, αυξημένη κατά 6,1% σε σχέση με το 2015. Επιπροσθέτως παραγωγή ασφαλίστρων ύψους 215 εκατ. ευρώ κατεγράφη το 2016 στις ασφαλίσεις ατυχημάτων και ασθενειών.

Από την έρευνα της ΕΑΕΕ μεταξύ των ασφαλιστικών επιχειρήσεων - μελών της προέκυψε ότι από το σύνολο της παραγωγής των ασφαλίσεων ζωής και υγείας ποσό 1,5 δισ. ευρώ αφορούσε ατομικές ασφαλίσεις και 0,5 δισ. ευρώ ομαδικές. Στις ατομικές ασφαλίσεις ενισχύθηκε κατά πολύ η αναλογία των παραδοσιακών ασφαλίσεων ζωής ως προς το σύνολο, ενώ στις ομαδικές ασφαλίσεις αυξήθηκε κατά πολύ η συμμετοχή των ομαδικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων.

Οι ασφαλιστικές στηρίζονται στο γεγονός ότι όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι σε «παραγωγική ηλικία» προβληματίζονται ήδη για το μέλλον συνειδητοποιώντας ότι δεν μπορούν να στηριχθούν εξ ολοκλήρου στην κοινωνική ασφάλιση καθώς η σύνταξή τους δεν θα είναι αρκετή για να εξασφαλίσει τη συνέχιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης μετά τη συνταξιοδότηση.

Η αμφισβήτηση για την επάρκεια των συντάξεων στο μέλλον στηρίζεται σε τρία σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα σήμερα:

Γήρανση

Στη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρούμε μια γήρανση του πληθυσμού που οφείλεται τόσο στην αύξηση του προσδόκιμου, από 72 το 1970 σε 80 το 2015, όσο και της υπογεννητικότητας, από 2,19 το 1961 σε 1,39 παιδιά ανά γυναίκα το 2012 (μ.ό. Ε.Ε. 1,49). Μπορεί η γήρανση να μην αποτελεί μόνο ελληνικό φαινόμενο, αλλά η Ελλάδα δυστυχώς καταλαμβάνει μια από τις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως.

Ένας νέος παράγοντας της γήρανσης του πληθυσμού είναι η μετανάστευση νέων ανθρώπων σε αναπαραγωγική ηλικία στα χρόνια της κρίσης. Σύμφωνα με την έρευνα της Τράπεζας της Ελλάδος με τίτλο «Φυγή ανθρωπίνου κεφαλαίου: σύγχρονη τάση μετανάστευσης των Ελλήνων στα χρόνια της κρίσης» ο αριθμός των μονίμως εξερχόμενων Ελλήνων ηλικίας 15-64 ετών, από το 2008 μέχρι σήμερα, ξεπερνά τις 427.000.

Oικονομία 

1. Αύξηση ανεργίας: Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η ανεργία στην Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης έχει υπερδιπλασιαστεί από 9% το 2009 σε 23,5% το 2017, ενώ το 2014 είχε αγγίξει το ποσοστό του 27,20%.

2. Αύξηση μερικής απασχόλησης: Σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΒ, η μερική απασχόληση στα χρόνια της κρίσης έχει διπλασιαστεί από το 5% του εργατικού δυναμικού στο 10%, ενώ την ίδια στιγμή για τις νέες προσλήψεις η εκ περιτροπής απασχόληση έχει αυξηθεί από το 4% στο 15% του συνόλου μεταξύ 2009 και 2016, αντιστοίχως και η μερική απασχόληση από το 17% στο 40%. Αυτή η αύξηση της μερικής απασχόλησης συμπαρασύρει προς τα κάτω των μέσο μισθό των ιδιωτικών υπαλλήλων και κατά επέκταση τις ασφαλιστικές εισφορές τους προς τα κάτω, καθώς οι 587.924 εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης λαμβάνουν ως μέσο μισθό μόλις 393,79 ευρώ μεικτά.

Κοινωνία 

1. Αδήλωτη εργασία: Σύμφωνα με τη «Διαγνωστική Έκθεση για την αδήλωτη εργασία στην Ελλάδα» η οποία καταρτίστηκε υπό την αιγίδα της ΔΟΕ και επικύρωσαν οι κοινωνικοί εταίροι και το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το ποσοστό αδήλωτης εργασίας στην Ελλάδα εκτιμάται στο 25% του ΑΕΠ της Ελλάδας.

Αυτό σημαίνει ότι αόρατοι για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και το Δημόσιο παραμένουν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, που ανασφάλιστοι παρέχουν την εργασία τους σε εργοδότες τροφοδοτώντας τα ελλείμματα του ασφαλιστικού συστήματος, στερώντας στα Ταμεία τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ τον χρόνο.

Οι κλάδοι που κατά κανόνα παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά αδήλωτης εργασίας είναι: επισιτιστικά επαγγέλματα (εστιατόρια - ταβέρνες, αίθουσες δεξιώσεων, μεζεδοπωλεία, καφετέριες - μπαρ, κέντρα διασκέδασης), βιοτεχνικά πάρκα, βιομηχανικές ζώνες, κομμωτήρια, πρατήρια βενζίνης, συνεργεία αυτοκινήτων, μεταφορικές επιχειρήσεις, λιανικό εμπόριο, καθαριότητα, κατασκευές, φιλοξενία, υπηρεσίες ασφαλείας (security), επιχειρήσεις φασόν.

2. Φοροδιαφυγή: Η Ελλάδα διαχρονικά κατέχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά φοροδιαφυγής στην Ευρώπη στερώντας αρκετά δισεκατομμύρια από τα δημόσια ταμεία. Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν για το 2014 το έλλειμμα ΦΠΑ (vat gap), δηλαδή η διαφορά μεταξύ του ποσού του ΦΠΑ που πράγματι εισπράττεται και το εκτιμώμενο ποσό του ΦΠΑ που θεωρητικά πρέπει να εισπραχθεί με βάση τους κανόνες του ΦΠΑ είναι για την Ελλάδα 4,9 δισ. ευρώ, όσο ακριβώς και αυτό της Ολλανδίας, η οποία έχει τέσσερις φορές το ΑΕΠ της Ελλάδας.

Πηγή:Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 2001 στις 27-12-2017

from kapistri.blogspot.com http://ift.tt/2loOgIW
via IFTTT